چهار نکتۀ مهم خطاب به افراد ترنسی که می‌خواهند برای اخذ مجوز تصدیق جنسیت در ایران اقدام کنند
نویسنده: سعید.ش
🔻فایل پی‌دی‌اف این مقاله را از طریق لینک زیر دانلود نمایید.
بسیاری از افراد ترنس ساکن کشور ایران که می‌خواهند قدم در پروسه ترنزیشن پزشکی و قانونی بگذارند، برای اخذ مجوز تصدیق جنسیت اقدام می‌کنند. مجوز تصدیق جنسیت در کشور ایران برای افراد ترنس متقاضی، پس از بررسی این افراد توسط رواندرمانگر و تایید شدن آنها در کمیسیون پزشکی قانونی، توسط قاضی دادگاه خانواده صادر می‌شود. اما لازم به ذکر است که این روند در بیشتر مراکز و شهرها به همین سادگی انجام نمی‌گیرد و پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. در این مقاله به چهار نکته مهمی اشاره می‌کنیم که هر فرد ترنسی که در ایران می‌خواهد برای اخذ مجوز تصدیق جنسیت اقدام کند، لازم است از آنها آگاهی داشته باشد.
🔳1. اخذ مجوز تصدیق جنسیت به منزله مهر تایید بر ترنس بودن افراد نیست
بعضی از افرادی که به‌تازگی خود را به عنوان ترنس هویت‌یابی کرده و از پروسه اخذ مجوز تصدیق جنسیت در ایران آگاهی پیدا کرده‌اند، با خود فکر می‌کنند که حتماً لازم است پس از هویت‌یابی به عنوان فردی ترنس، بلافاصله قدم در مسیر اخذ مجوز تصدیق جنسیت گذاشته و سپس جراحی/هورمون درمانی انجام دهند و مدارک شناسایی خود را تغییر دهند.
نکته مهمی که در اینجا باید به آن توجه داشته باشید این است که مجوز تصدیق جنسیت در ایران صرفاً اجازه‌ای قانونی برای افراد ترنسی است که می‌خواهند هورمون درمانی یا جراحی کرده و در نقش کلیشه‌ای و باینری جنسیت/جنس مخالف خود زندگی کنند، و اینگونه نیست که همه افراد ترنس چنین تصمیم و ترجیحی داشته باشند. ترنس بودن مساوی با مجوز گرفتن و عمل کردن نیست.
مجوز تصدیق جنسیت به منزله مهر تایید بر ترنس بودن افراد نیست، چون ترنس بودن نیازی به تایید و تصویب دیگران اعم از پزشک یا قاضی ندارد. هر کسی که خودش را به عنوان ترنس هویت‌یابی می‌کند، ترنس است، و هویت افراد ترنسی که به هر دلیلی موفق به اخذ مجوز تصدیق جنسیت نشده یا مایل به اخذ مجوز تصدیق جنسیت نبوده‌اند، درست به اندازه هویت افراد ترنسی که موفق به اخذ مجوز تصدیق جنسیت شده‌اند معتبر است.
بنابراین اگر فرد ترنسی هستید که به هر دلیلی مایل به اخذ مجوز تصدیق جنسیت نیستید یا موفق به اخذ مجوز تصدیق جنسیت نشده‌اید، لازم است بدانید که اعتبار هویت شما به هیچ عنوان کمتر از افرادی نیست که موفق به اخذ مجوز تصدیق جنسیت شده‌اند. اگر فرد ترنسی هستید که موفق به اخذ مجوز تصدیق جنسیت شده‌اید نیز، لازم است بدانید که مجوزتان به منزله مهر تاییدی بر ترنس بودن شما نیست، چون ترنس بودن اساسا نیاز به تأیید و تصویب دیگران ندارد.
🔳2. روند اخذ مجوز تصدیق جنسیت در ایران، قانون واحد و چهارچوب از پیش تعیین‌شده‌ای ندارد
پیش از این‌که برای اخذ مجوز تصدیق جنسیت در ایران اقدام کنید، لازم است بدانید که روند اخذ مجوز تصدیق جنسیت در ایران، قانون واحد و چهارچوب از پیش تعیین‌شده‌ای ندارد؛ به این معنا که پروسه‌هایی که در شهرهای مختلف ایران، در مراکز مختلف، توسط قاضی‌ها یا روان‌درمانگرهای مختلف انجام می‌پذیرد با هم متفاوت بوده، غالباً براساس علم و دانش روز دنیا صورت نمی‌گیرد، و گاهی حتی با سلیقه شخصی مراکز مختلف نیز همراه می‌شود.
در بعضی از شهرها، متقاضیان جراحی تصدیق جنسیت بهتر است روند خود را از مراجعه به رواندرمانگر مورد تایید پزشکی قانونی شروع کنند، سپس با نامه‌ای که از رواندرمانگر دریافت می‌کنند به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی مراجعه کرده، دادخواست اخذ مجوز را خطاب به دادگاه خانواده ارسال نموده، و بعد از تشکیل جلسه دادگاه توسط قاضی به پزشکی قانونی ارجاع شوند؛ سپس از پزشکی قانونی به رواندرمانگر مورد تایید پزشکی قانونی ارجاع شوند و پس از گذراندن چندین جلسه روان‌درمانی و اخذ نامه تاییدیه رواندرمانگر، مجدداً به پزشکی قانونی ارجاع شوند و در نوبت یک یا دو کمیسیون پزشکی قانونی منتظر بمانند؛ پس از تأیید یا رد شدن توسط پزشکی قانونی نیز، مجدداً به دادگاه مراجعه کنند تا مجوز قانونی تصدیق جنسیت برایشان صادر بشود یا نشود.
در بعضی از شهرها، متقاضیان جراحی تصدیق جنسیت بهتر است روند اخذ مجوز خود را مستقیماً با تقدیم دادخواست اخذ مجوز از طریق دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی، از قاضی و دادگاه شروع کنند و سپس به پزشکی قانونی ارجاع گردیده و از آنجا به رواندرمانگر مورد تایید پزشکی قانونی معرفی شوند و ادامه روند را مانند توضیحات فوق طی کنند.
در بعضی از شهرها، متقاضیان جراحی تصدیق جنسیت بهتر است روند اخذ مجوز خود را از دادگاه شروع نکنند، چون این امکان وجود دارد که تا زمانی که مراجعه‌کننده مشغول سپری کردن جلسات روان‌درمانی است، پرونده‌ای که در دادگاه تشکیل داده شده بسته شود و بدین‌ترتیب فرد متقاضی متضرر گردد. در بعضی از شهرها نیز، پزشکی قانونی برای این‌که فرد متقاضی را به رواندرمانگر مورد تایید ارجاع دهد، وی را ملزم به ارائه نامه از دادگاه می‌کند.
در بعضی از شهرها بهتر است فرد متقاضی اخذ مجوز از همان ابتدا دادخواست تصدیق جنسیت و تغییر نام را با هم در یک دادخواست ارائه کند تا بتواند بعد از سپری کردن پروسه ترنزیشن بدون این‌که نیاز به تقدیم دادخواست جدیدی درخصوص تغییر نام باشد، اجازه تغییر مدارک شناسایی خود را نیز با مراجعه به همان قاضی که حکم مجوز را برایش صادر کرده کسب کند. در بعضی از شهرها نیز بهتر است این کار صورت نگیرد، و فرد متقاضی بعد از سپری کردن پروسه ترنزیشن دادخواست مجددی خطاب به دادگاه حقوقی برای تغییر نام و مشخصات شناسنامه‌ای خود تقدیم نماید.
در بعضی از شهرها، حکم مجوز صادر شده توسط قاضی تا همیشه معتبر است، اما در بعضی از شهرها مجوز صادر شده اعتبار محدودی دارد. در بعضی از شهرها، پزشکی قانونی، قاضی یا رواندرمانگر از مراجعه‌کنندگان می‌خواهند مواردی مانند معاینه پرده بکارت و سینه برای مردان ترنس، سونوگرافی، آزمایش کاریوتایپ و … را نیز انجام دهند، یا ممکن است از مراجعه‌کننده بخواهند که تا مدتی در نقش جنسیت صحیح خود زندگی کند، یا این‌که ممکن است حضور حداقل یکی از والدین را حتی برای متقاضیان بالای 18 سال الزامی بدانند تا از رضایت خانواده فرد ترنس اطمینان حاصل کنند.
در چنین شرایطی، بهترین کار این است که حتما با افراد ترنسی که اخیراً در شهر محل سکونت‌تان مجوز گرفته‌اند در ارتباط باشید و روند اخذ مجوز تصدیق جنسیت در شهر محل سکونت‌تان را از آنها جویا شوید. در شرایطی که هیچ قانون واحد و از پیش تعیین‌شده‌ای برای صدور مجوز تصدیق جنسیت در ایران وجود ندارد، تنها تجربیات سایر دوستان ترنس‌تان که این مسیر را پیموده‌اند برایتان راهگشا بوده و مسیری که پیش رو دارید را برایتان روشن‌تر می‌سازد.
می‌توانید از پزشکی قانونی، بهزیستی، یا روان‌درمانگرتان بخواهید تا افراد ترنسی که به‌تازگی مجوز گرفته‌اند را با اجازه خودشان به شما معرفی کنند تا بتوانید با آنها در تماس باشید. همچنین می‌توانید در شبکه‌های اجتماعی آنلاین در جستجوی افراد ترنسی باشید که به تازگی از شهر محل سکونت‌تان موفق به اخذ مجوز تصدیق جنسیت شده‌اند.
شبکه هلپ‌ترنس‌سنتر نیز در تلگرام گروه‌های آموزشی ویژه مردان و زنان ترنسی دارد که مایل‌اند قدم در مسیر اخذ مجوز تصدیق جنسیت بگذارند. در صورت تمایل به عضویت در گروه آموزشی و تبادل تجربیات اخذ مجوز تصدیق جنسیت‌تان با سایر افراد ترنسی که مانند خودتان در مسیر اخذ مجوز قدم گذاشته‌اند، می‌توانید به آیدی آقای محمد بهامین آسمانی در تلگرام مراجعه نموده، درخواست عضویت خود را در گروه‌های آموزشی مطرح نمایید و مدتی صبوری کنید تا به درخواست‌تان پاسخ داده شود.
💠آيدى تلگرام آقاى محمد بهامين آسمانى
https://t.me/mohammadbahamin
همچنین می‌توانید در وبسایت هلپ‌ترنس‌سنتر به دسته «روند مجوز تصدیق جنسیت در ایران« مراجعه نمایید، تجربیات بسیاری از افرادی که در ایران موفق به اخذ مجوز تصدیق جنسیت شده‌اند را مطالعه نموده و با پروسه اخذ مجوز در شهرهای مختلف آشنا شوید.
🔳3. هزینه‌های پروسه اخذ مجوز تصدیق جنسیت را مدنظر قرار دهید
پروسه اخذ مجوز تصدیق جنسیت، به‌خصوص برای افراد ترنسی که از حمایت خانواده برخوردار نیستند یا درآمد اندکی دارند، می‌تواند بسیار هزینه‌بر باشد. پیش از این‌که قدم در پروسه اخذ مجوز تصدیق جنسیت بگذارید، ابتدا از حد و حدود هزینه‌های این پروسه آگاه شوید. در حالت کلی، لازم است هزینه دادخواست اخذ مجوز، مراجعه به دادگاه و پزشکی قانونی، کمسیون(ها)ی پزشکی قانونی، چندین جلسه روان‌درمانی، و موارد دیگری که ممکن است از شما بخواهند از جمله معاینه پرده بکارت و سینه برای مردان ترنس، آزمایش هورمونی و کاریوتایپ و … را مدنظر قرار دهید.
در خصوص حد و حدود این هزینه‌ها بهتر است از افرادی که به‌تازگی در شهر محل سکونت‌تان موفق به اخذ مجوز تصدیق جنسیت شده‌اند سوال کنید، و با شرکت بیمه‌تان تماس بگیرید و ببینید آیا هزینه‌های روان‌درمانی یا آزمایش‌های پزشکی‌تان تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد یا این‌که خیر؛ از بیمه‌تان بخواهید مراکزی که تحت پوشش بیمه قرار دارند را به شما معرفی کنند تا بتوانید با هزینه کمتری آزمایش‌های درخواست شده را انجام دهید.
🔳4. سطح دانش و اطلاعات خود را بالا ببرید و با کلیشه‌ها و باورهای نادرست مقابله کنید
ابتدا و پیش از هر توضیح دیگری لازم است به این نکته توجه داشته باشید که اگر می‌خواهید قدم در پروسه اخذ مجوز تصدیق جنسیت بگذارید، فقط و فقط به روان‌درمانگرهای مورد تایید پزشکی قانونی شهر محل سکونت خود مراجعه کنید. افراد ترنسی بوده‌اند که چندین جلسه روان‌درمانی تحت‌نظر روان‌درمانگری گذرانده و تاییدیه گرفته بودند، اما پس از مراجعه به پزشکی قانونی متوجه شده بودند که تاییدیه روان‌درمانگری که به او مراجعه می‌کرده‌اند مورد تایید پزشکی قانونی نبوده، و متاسفانه متحمل ضرر مالی و اتلاف‌وقت شده بودند. بنابراین حتماً اسامی روان‌درمانگرهای مورد تأیید پزشکی قانونی شهر محل سکونت‌تان را مستقیماً از خود پزشکی قانونی جویا شوید و برای اخذ مجوز تصدیق جنسیت فقط به آنها مراجعه نمایید.
همانطور که پیش‌تر نیز ذکر گردید، پروسه اخذ مجوز تصدیق جنسیت در ایران غالباً براساس علم روز دنیا انجام نمی‌پذیرد؛ این پروسه همچنان براساس ضوابط منسوخی صورت می‌گیرد که سالیان سال است در جوامع علمی جایگاهی ندارند. بنابراین اگر می‌خواهید به عنوان فردی ترنس، قدم در پروسه اخذ مجوز بگذارید، لازم است پیش از شروع این روند، ابتدا سطح دانش و اطلاعات خود را با مطالعه منابع معتبر افزایش دهید.
لازم است پیش از شروع روند اخذ مجوز تصدیق جنسیت، از این نکته آگاه باشید که وظیفه رواندرمانگر صرفاً سنجیدن «ملال جنسیتی» مراجعه‌کننده است، نه ترنس بودن یا نبودن او. لازم است بدانید که ملال جنسیتی لازمهٔ ترنس بودن نیست، و هویت فرد ترنسی که می‌خواهد فقط پوشش خود را تغییر دهد درست به اندازه هویت فرد ترنس دیگری که می‌خواهد عمل ناحیه تناسلی را نیز انجام دهد معتبر است، و عمل کردن یا هورمون درمانی کردن، هیچ فرد ترنسی را «ترنس‌تر» از بقیه نمی‌کند.
لازم است بدانید که چیزی به عنوان «ترنس‌نما» و «ترنس واقعی» وجود ندارد، و هر فردی که خودش را به عنوان ترنس هویت‌یابی می‌کند، ترنس است. لازم است بدانید که ترنس بودن ارتباطی به نوع پوشش، آرایش و ظاهر افراد ندارد، و از روی ظاهر افراد نمی‌توان به ترنس بودن یا نبودن آنها پی برد. لازم است بدانید که «انزجار از اندام جنسی» یکی از نشانه‌های ملال جنسیتی است، نه ترنس بودن، و اینگونه نیست که همه افراد ترنس نسبت به اندام جنسی یا بدن خود احساس «انزجار» کنند؛ و هویت افراد ترنسی که از بدن خود «متنفر» نیستند به اندازه سایر افراد ترنس معتبر است.
لازم است بدانید که ترنس بودن اختلال و بیماری نیست، و واژه‌ها و عباراتی نظیر «ترنسکشوالیسم» و «اختلال هویت جنسیتی»، «ترنسکشوال اولیه» و «ترنسکشوال ثانویه» سال‌هاست که منسوخ شده‌اند. لازم است بدانید که وظیفه رواندرمانگر بازجویی کردن از مراجعه‌کننده و تحت فشار گذاشتن او برای پذیرش جنس/جنسیتی نیست که در بدو تولد به او نسبت داده شده است، بلکه وظیفه رواندرمانگر ایجاد فضایی دوستانه و صمیمانه برای مراجعه‌کننده است تا وی بتواند در کمال آرامش به خودشناسی کافی برسد و برای زندگی‌اش بهتر تصمیم‌گیری کند.
لازم است بدانید که هویت جنسیتی ارتباطی با گرایش جنسی یا نوع روابط جنسی ندارد. افراد ترنس مانند افراد سیسجندر (غیرترنس) می‌توانند هر نوع گرایش جنسی داشته باشند یا به هر صورتی که ترجیح می‌دهند رابطه جنسی برقرار کنند، و نوع گرایش جنسی یا روابط جنسی آنها ارتباطی به ترنس بودنشان ندارد. لازم است بدانید بعضی از افراد ترنس، کارگر جنسی هستند، درست همانطور که بعضی از افراد سیسجندر، کارگر جنسی هستند؛ کارگر جنسی بودن باعث نمی‌شود که کسی از ترنس بودن ساقط شود.
و در پایان لازم است بدانید که اگر می‌خواهید تغییرات مثبتی در شرایط موجود ایجاد کنید، وظیفه شما به عنوان فرد ترنسی که طی پروسه اخذ مجوز تصدیق جنسیت به افراد و مراکز مختلف مراجعه می‌کنید این است که ابتدا سطح آگاهی و اطلاعات خویش را بالا ببرید، از حق و حقوقتان آگاه باشید، و سپس با کلیشه‌ها و باورهای نادرست مقابله کنید و در جهت افزایش سطح آگاهی مراجعی که با آنها سروکار دارید اعم از قاضی، پزشکی قانونی، رواندرمانگر و … بکوشید. جهت کسب آگاهی بیشتر درمورد باورهای نادرست رایج در جامعه ترنس ایران می‌توانید سری مقالات چهارقسمتی که در این زمینه نوشته شده است را به ترتیب، از اینجا، اینجا، اینجا، و اینجا مطالعه نمایید.
🔰به عنوان نکته پایانی؛ پیش از این‌که در پروسه اخذ مجوز تصدیق جنسیت قدم بگذارید، تلاش کنید تا جای ممکن با افراد ترنسی که اخیراً در شهر محل سکونت‌تان موفق به اخذ مجوز شده‌اند ارتباط برقرار نموده و از نقشه راه پیش رویتان آگاهی پیدا کنید. موقعی که به رواندرمانگر، پزشکی قانونی، قاضی و … مراجعه می‌کنید، تلاش کنید به جای طرح کردن مسائل کلیشه‌ای یا غیرعلمی، با شایعات و باورهای نادرست مقابله کنید، دوستان ترنس‌تان را تحت هیچ شرایطی قضاوت نکنید و ترنس بودن آنها را زیر سوال نبرید، تنوع جامعه ترنس را به رسمیت شناخته و به دیگران نیز بشناسانید. و همیشه یادتان باشد، شما برای ترنس بودنتان نیازی به تایید و تصویب هیچ پزشک یا مرکزی ندارید. ترنس به فردی گفته می‌شود که جنسیتش با جنسیتی که در بدو تولد به او نسبت داده شده متفاوت است؛ هر فرد ترنسی که خودش را به عنوان ترنس هویت‌یابی می‌کند ترنس است، صرف‌نظر از این‌که ملال جنسیتی داشته یا نداشته باشد.
🔻فایل پی‌دی‌اف این مقاله را از طریق لینک زیر دانلود نمایید.
نویسنده: سعید.ش
🌐منبع: هلپ‌ترنس‌سنتر – شبکه اطلاع‌رسانی ترنسجندر و ترنزیشن
https://helptranscenter.org
Copyright © 2020 سعید.ش https://helptranscenter.org هلپ‌ترنس‌سنتر – شبکه اطلاع‌رسانی ترنسجندر و ترنزیشن All Rights Reserved.
هلپ ترنس سنتر 