خلاصۀ اطلاعات جراحی تخلیه رحم و تخمدان‌ها
مترجم: سعید.ش
🔳توصیف عمل جراحی
➖هیسترکتومی: تخلیه رحم
➖هیسترکتومی توتال: طی این روند کل رحم و دهانه رحم تخلیه می‌گردد.
➖هیسترکتومی ساب‌توتال: طی این روند بیشتر رحم تخلیه می‌گردد، اما دهانه رحم تخلیه نمی‌گردد.
🔻تخلیه تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ (BSO):
➖سالپینگِکتومی دوطرفه: طی این روند هر دو لوله فالوپ تخلیه می‌گردد.
➖اوفرکتومی دوطرفه: طی این روند هر دو تخمدان تخلیه می‌گردد.
🔳تکنیک‌ها و گزینه‌های جراحی
1️⃣ هیسترکتومی واژینال: طی این روند برش جراحی از درون واژن ایجاد می‌شود، و رحم/لوله‌های فالوپ/تخمدان‌ها از طریق واژن تخلیه می‌گردند.
2️⃣ هیسترکتومی لاپراسکوپیک: طی این روند 3-4 برش کوچک حدوداً یک سانتی‌متری روی شکم ایجاد می‌شود، و رحم/لوله‌های فالوپ/تخمدان‌ها از طریق این برش‌ها تخلیه می‌گردند.
3️⃣ هیسترکتومی واژینال به کمک لاپراسکوپ (LAVH): طی این روند برش جراحی از درون واژن ایجاد می‌شود، و رحم/لوله‌های فالوپ/تخمدان‌ها به کمک لاپراسکوپ از طریق واژن تخلیه می‌گردند.
4️⃣ هیسترکتومی ابدومینال (شکمی): طی این روند برش جراحی بزرگی روی شکم ایجاد می‌شود، و رحم از این طریق تخلیه می‌گردد.
🔳نتایج مورد انتظار جراحی تخلیه رحم و تخمدان‌ها
🔹تسکین ملال جنسیتی به واسطه همسوسازی آناتومی فرد با هویت جنسیتی وی
🔸توقف سیکل قاعدگی، خونریزی قاعدگی، و درد قاعدگی
🔹اگر فردی هیسترکتومی توتال انجام دهد (و پیشینه سرطان دستگاه تناسلی نداشته باشد)، دیگر لازم نیست آزمایش روتین پاپ‌اسمیر انجام دهد.
🔸با تخلیه تخمدان‌ها منبع اصلی تولید استروژن بدن از بین می‌رود.
🔹پس از جراحی شاید لازم شود دوز تستسترون پایین‌تر آورده شود.
🔸افرادی که جراحی تخلیه رحم انجام می‌دهند، می‌توانند بعداً عمل واژینکتومی (تخلیه و بستن واژن) و اسکروتوپلاستی (ساخت کیسه بیضه) را نیز انجام دهند.
🔳معایب جراحی تخلیه رحم و تخمدان‌ها
▪️عملی برگشت‌ناپذیر است.
▫️منجر به ناباروری دائمی می‌شود (بدن دیگر توانایی تولید تخمک را ندارد).
▪️رحم به صورت دائمی تخلیه می‌گردد (یعنی امکان حمل جنین در رحم برای همیشه از بین می‌رود).
▫️بدن تقریباً دیگر قادر به تولید استروژن نخواهد بود (بنابراین اگر فردی هورمون درمانی را متوقف کند، در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار می‌گیرد).
🔳روش‌های درمانی جایگزین
🔹می‌شود فقط رحم را تخلیه کرد و تخمدان‌ها را نگه داشت.
🔸برای توقف سیکل قاعدگی نیازی به تخلیه رحم نیست و می‌توان با تستسترون درمانی به این هدف دست یافت.
🔹برای توقف تخمک‌گذاری و توقف سیکل قاعدگی می‌توان از آنالوگ‌های GnRH استفاده کرد.
🔸برای القای آمنوره/الیگومنوره (توقف سیکل قاعدگی یا قاعدگی سبک و کم‌تکرار) می‌توان از دستگاه درون‌رحمی (IUD) هورمونی بهره جست.
🔳ریسک‌ها و عوارض جراحی تخلیه رحم و تخمدان‌ها
▪️آسیب رسیدن تصادفی به اندام‌های مجاور، از جمله سوراخ‌شدگی روده، آسیب به مثانه، راست‌روده، یا سایر ارگان‌های داخلی بدن
▫️آسیب رسیدن تصادفی به عروق خونی
▪️آسیب به مجاری ادراری و/یا عفونت ادراری
▫️افتادگی واژن (یعنی سقف واژن از مکان اصلی خود بیفتد)
▪️فیستول (اتصال غیرطبیعی بین دو اندام که باعث می‌شود مایعات و جامدات از یک اندام به اندام دیگر راه پیدا کنند):
➖فیستول یورو-واژینال: اتصال غیرطبیعی بین مثانه و واژن
➖فیستول رکتو-واژینال: اتصال غیرطبیعی بین راست‌روده و واژن
➖فیستول اِینو-واژینال: اتصال غیرطبیعی بین مقعد و واژن
▫️تغییر در حس جنسی یا کاهش شدت ارگاسم
▪️کاهش میل جنسی
▫️سندرم تخمدان باقی‌مانده (اگر قسمتی از بافت تخمدان برجای بماند، درد و خونریزی رخ می‌دهد)
▪️خونریزی سقف واژن (خونریزی دیواره فوقانی واژن که بسته شده است)
▫️گرگرفتگی/تعریق شبانه و بروز سایر علائم مربوط به تخلیه تخمدان‌ها، اگر هورمون درمانی صورت نگیرد
🔳ریسک‌ها/عوارض بالقوه و شایع بیشتر عمل‌های جراحی
⚠️توجه: ریسک‌های جراحی با سیگار کشیدن، مصرف داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی بدن، اختلالات لخته شدن خون، بیماری‌هایی که مانع بهبودی می‌شوند، شاخص توده بدنی (بی‌ام‌آی) کمتر از 18.5 یا بیشتر از 30 افزایش پیدا می‌کند.
🔹خونریزی، بطوریکه اگر حاد شود نیاز به انتقال خون وجود دارد
🔸ترومبوز ورید عمقی، امبولی ریوی (لخته شدن خون در پاها و شش‌ها)
🔹آسیب به اندام‌های مجاور (ارگان‌ها، عصب‌ها، عروق خونی)
🔸هماتوم (جمع شدن خون)/سروما (جمع شدن مایعات)
🔹عفونت/آبسه (جمع شدن چرک)
🔸پاره شدن زخم، تاخیر در روند بهبودی
🔹آسیب عصبی، از بین رفتن حس، بیش‌حسی، درد نوروپاتیک (عصبی)
🔸درد مزمن
🔹شکل‌گیری اسکار (اگر فردی سابقه اسکار کلوئیدی داشته باشد، ممکن است دچار اسکارهای برجسته شود)
🔸نارضایتی از ظاهر/عملکرد نتیجه جراحی
🔹نیاز به جراحی(ها)ی مجدد ترمیمی
🔸پشیمانی بعد از عمل
💠ریسک‌های عمومی بیهوشی:
▪️نارسایی تنفسی
▫️نارسایی/ایست قلبی
▪️مرگ
▫️خرابی دندان‌ها
▪️پنومونی تنفسی
▫️تهوع/استفراغ
🔳مراقبت قبل و بعد از عمل
💠ملاحظات پیش از عمل
🔹لازم است پیش از عمل درمورد حفظ توانایی باروری با پزشک مشورت کنید و/یا فریز تخمک انجام دهید، چرا که تخلیه رحم و تخمدان‌ها سبب ناباروری دائمی شما می‌شود.
🔹پس از جراحی اوفرکتومی (تخلیه تخمدان‌ها)، لازم است هورمون درمانی را تا مدتی که از لحاظ پزشکی ایمن و سودمند باشد، به طور پیوسته ادامه دهید تا در معرض ریسک بالای ابتلا به پوکی استخوان قرار نگیرید.
🔹لازم است قبل و بعد از عمل سیگار کشیدن را متوقف کنید تا زخم‌هایتان به شیوه مطلوب بهبود پیدا کنند.
🔹سیگار کشیدن، مصرف الکل، و سایر مواد را طبق زمان‌بندی جراح‌تان ترک کنید و از دستورالعمل جراح‌تان پیروی کنید.
🔹اگر تصمیم دارید در آینده جراحی متودیوپلاستی (که سنگین‌تر از عمل ساده آزادسازی کلیتوریس است) یا فالوپلاستی انجام دهید، بیشتر جراح‌ها لازم می‌دانند که اجازه دهید حداقل شش ماه از عمل تخلیه رحم و تخمدان‌هایتان بگذرد و بعداً عمل جراحی مدنظر خود را انجام دهید.
🔹اگر تصمیم دارید در آینده جراحی فالوپلاستی شکم انجام دهید، از انجام عمل تخلیه رحم به روش شکمی (برش عرضی بزرگ روی شکم) خودداری کنید تا اسکار روی شکم‌تان نیفتد و مانع جراحی فالوپلاستی شکم نشود. برش عرضی شکمی مانع خونرسانی مناسب به فلپ می‌شود. اگر قصد دارید عمل هیسترکتومی خود را به روش شکمی انجام دهید، برش عمودی جهت تخلیه رحم ارجحیت دارد.
🔹هر مرکز جراحی، قوانین مخصوص به خودش را دارد و متقاضیان عمل لازم است روندی که باید پیش از عمل طی کنند را از جراح خود جویا شوند.
🔻بیمارستان‌ها استانداردهای پیش از عملی به شرح زیر دارند:
➖پیش از پذیرش لازم است به بیمارستان مراجعه کنید تا پیشینه سلامتی‌تان را مرور کنند و آموزش‌های لازم (مراقبت قبل و بعد از عمل) را به شما ارائه کنند.
➖بسته به این‌که پیشینه پزشکی‌تان چگونه باشد، ممکن است لازم شود با متخصص بیهوشی و/یا پزشک مشورت کنید.
🔻متخصص بیهوشی معمولاً درمورد موارد زیر صحبت می‌کند:
➖مصرف چه نوع داروهایی را باید چه موقع متوقف کنید؛
➖نحوه بیهوشی و ریسک‌های آن به چه صورت است؛
➖مدیریت درد به چه صورت انجام می‌پذیرد.
🔰درمورد برنامه بعد از عمل و همینطور حمایت اجتماعی با جراح‌تان مشورت کنید. معمولاً تا دو هفته بعد از عمل به استراحت نیاز دارید. ریکاوری کامل پس از جراحی هیسترکتومی واژینال به کمک لاپراسکوپ 4-6 هفته، و ریکاوری کامل پس از جراحی هیسترکتومی ابدومینال (برش بزرگ شکمی) 6-8 هفته به طول می‌انجامد.
💠مراقبت بلافاصله بعد از عمل
🔸حواس‌تان به خونریزی شدید از ناحیه واژینال باشد.
🔸حواس‌تان به علائم عفونت باشد.
🔸از برش جراحی مراقبت کنید.
🔸دردتان را تسکین بخشید.
🔻از توصیه‌هایی که جراح‌تان درمورد محدود کردن فعالیت مطرح کرده پیروی کنید. تعدادی از دستورالعمل‌های عمومی به شرح زیر است:
➖تا دو هفته بعد از عمل وسیله‌ای بلند نکنید، بدن خود را نکشید و خم نشوید.
➖از بلند کردن اشیاء سنگین (بیش از 10 پوند/4.5 کیلوگرم)/فعالیت شدید تا شش هفته بعد از عمل خودداری کنید.
➖تا سه ماه بعد از عمل از انجام ورزش‌های سنگین خودداری کنید.
💠مراقبت پزشکی بلندمدت
🔻دوز تستسترون پس از جراحی تخلیه تخمدان‌ها:
▫️بسته به این‌که دوز تستسترون‌تان پیش از جراحی تخلیه تخمدان‌ها چقدر بوده است، ممکن است پس از جراحی تخلیه تخمدان‌ها به دوز پایین‌تری نیاز داشته باشید. پزشک دوز تستسترون‌تان را به گونه‌ای تنظیم می‌کند که برای حفظ تراکم استخوانی‌تان کفایت کند. لازم است به این نکته توجه داشته باشید که اگر دوز تستسترون خود را پایین بیاورید، این احتمال وجود دارد که دچار کاهش حجم عضلانی، کاهش انرژی و میل جنسی شوید. افرادی که پس از جراحی تخلیه تخمدان‌ها تستسترون درمانی را با دوز پایین ادامه می‌دهند، لازم است در نتیجه آزمایش خون آنها سطح LH و FSH مورد بررسی قرار گیرد تا مشخص شود که آیا دوز تستسترون برای بدن‌شان کافی است یا خیر. اگر سطح LH و FSH در نتیجه آزمایش خون مشخص کند که دوز تستسترون کافی نیست، دوز تستسترون به‌تدریج افزایش داده می‌شود تا سطح LH و FSH در محدوده پیش از یائسگی قرار گیرد.
🔻به حداقل رساندن ریسک ابتلا به پوکی استخوان:
▪️حتما هورمون درمانی جایگزین (تستسترون) را به صورت بلندمدت ادامه دهید.
▪️سطح LH و FSH را بررسی کنید تا ببینید آیا دوز هورمون (تستسترون) برای حفظ سلامت استخوان‌تان کافی است یا خیر.
▪️کلسیم و ویتامین دی را فراموش نکنید.
▪️کمتر سیگار بکشید.
▪️فعالیت‌هایی انجام دهید که با وزن بدن‌تان انجام می‌شوند.
▪️اگر طی پنج سالی که از عمل تخلیه تخمدان‌هایتان گذشته است هورمون درمانی نمی‌کرده‌اید، صرف‌نظر از این‌که چند سال سن دارید، آزمایش سنجش تراکم استخوان انجام دهید.
مترجم: سعید.ش
🌐منبع: هلپ‌ترنس‌سنتر – شبکه اطلاع‌رسانی ترنسجندر و ترنزیشن
https://helptranscenter.org
مرجع:
https://www.rainbowhealthontario.ca
Copyright © 2020 سعید.ش https://helptranscenter.org هلپ‌ترنس‌سنتر – شبکه اطلاع‌رسانی ترنسجندر و ترنزیشن All Rights Reserved.
هلپ ترنس سنتر 