تعریف آندروجین (Androgyne)، آندروجینی (Androgyny) و آندروجین‌گونه (Androgynous)
مترجم: سعید.ش
آندروجین (برگرفته از دو واژه یونانی «-andr» به‌معنای مرد و «gune» به‌معنای زن) یا جنسیت آندروجین‌گونه یک هویت جنسیتی است که زیر چتر غیرباینری و ترنسجندر قرار می‌گیرد. بعضی از نویسندگان، آندروجین را چترواژه‌ای برای بسیاری از جنسیت‌های غیرباینری می‌دانند. هویت جنسیتی آندروجین‌ها ممکن است همزمان هم زنانه باشد و هم مردانه، اما ضرورتا نه بصورت برابر؛ یا این که ترکیبی از دو جنسیت باینری (زن و مرد) یا فاقد هر دو باشد. آندروجین‌ها ممکن است هویت خود را بین زن و مرد بودن، مذکر و مونث بودن، مردانه و زنانه بودن، یا طورکلی «بینابین» بودن بدانند، یا این که خود را نه زنانه بدانند و نه مردانه، یا نه زن و نه مرد.
در جوامع غربی تا به حال مجموعه نقش‌های جنسیتی مشخصی برای آندروجین‌ها تعریف نشده است. با توجه به این که آندروجین‌ها هویت جنسیتی غیرباینری دارند، ممکن است خود را جندرکوئیر و/یا ترنسجندر نیز بدانند. آندروجین‌ها درست مانند دیگر افراد می‌توانند هر نوع گرایش جنسی یا عاطفی داشته باشند.
🔳ابراز جنسیتی آندروجین‌ها
بعضی از آندروجین‌ها با بدن خود «همانگونه که هست» راحت هستند، اما بعضی دیگر از آندروجین‌ها از ملال جنسیتی رنج می‌برند و ممکن است مایل به تغییر جسم خود باشند. هر فرد براساس تصمیم و ترجیح خویش مراحلی را برای تغییر جسم خود برمی‌گزیند؛ مثلا یک آندروجین ممکن است فقط مایل به هورمون‌درمانی جایگزین باشد اما تصمیمی برای جراحی نداشته باشد، در حالی که آندروجین دیگر ممکن است مایل باشد فقط بالاتنه را جراحی کند و مراحل دیگری برای تغییر جسم خود انجام ندهد.
در زمینه نقش‌های جنسیتی اجتماعی، اکثریت آندروجین‌ها با انتظاراتی که جامعه براساس دو جنسیت باینری (زن و مرد) از افراد دارد احساس ناراحتی می‌کنند. آندروجین‌ها ممکن است ترکیبی از پوشش زنانه و مردانه را برگزینند تا بهتر بتوانند هویت غیرباینری خود را ابراز کنند، اما در حالت کلی هیچیک از روش‌های ابراز جنسیتی آندروجین‌ها «برتر و صحیح‌تر» از سایر روش‌ها محسوب نمی‌شود.
🔻در ادامه واژگانی جهت توصیف بیشتر آندروجین‌ها و طبقه‌بندی آنها ذکر گردیده است:
🔹فم‌آندروجین Femandrogyne (آندروجین زنانه): آندروجینی که بیشتر احساس زنانگی می‌کند تا مردانگی.
🔸مسک‌آندروجین Mascandrogyne (آندروجین مردانه): آندروجینی که بیشتر احساس مردانگی می‌کند تا زنانگی.
🔹ورس‌آندروجین Versandrogyne (آندروجین دوگانه): آندروجینی که شدت زنانگی و مردانگی‌اش متغیر است (یک ورس‌آندروجین ممکن است بین فم‌آندروجین بودن و مسک‌آندروجین بودن در حرکت باشد).
🔸نوتر‌آندروجین Neutrandrogyne (آندروجین خنثی): آندروجینی که ممکن است ترکیبی نسبی از زنانگی و مردانگی را در خود احساس کند، یا این که خود را هیچکدام نداند.
🔹دمی آندروجین Demiandrogyne (نیمه‌آندروجین): آندروجینی که خود را نسبتا آندروجین می‌داند.
🔳آندروجین و آندروجینی
آندروجینی دسته‌ای گسترده از ابراز جنسیتی است که یا بصورت ترکیبی از ابراز جنسیتی زنانه و مردانه بوده و یا بصورت حذف کامل ابراز جنسیتی زنانه و مردانه. دسته ابراز جنسیتی آندروجینی مواردی نظیر صدای آندروجینی، پوشش آندروجینی (مانند جندرفاک)، و سایر روش‌های ابراز جنسیتی آندروجین‌گونه را در برمی گیرد.
افرادی که ظاهر آندروجین‌گونه دارند، هم ممکن خود این ظاهر را برگزیده باشند و هم ممکن است نقشی در انتخاب ظاهر آندروجین‌گونه خود نداشته باشند. ابراز جنسیتی آندروجین‌گونه با هویت جنسیتی آندروجین‌گونه متفاوت است. فردی که ظاهری آندروجین‌گونه داشته یا نوع ابراز جنسیتی خود را آندروجین‌گونه می‌داند، الزاما بدین معنا نیست که حتما هویت جنسیتی خود را نیز آندروجین می‌داند. از طرفی دیگر، الزاما اینگونه نیست که افرادی که هویت جنسیتی غیرباینری دارند حتما ابراز جنسیتی آندروجین‌گونه‌ای را برای خود برگزینند یا ظاهری آندروجین‌گونه داشته باشند.
مرز بین هویت جنسیتی و ابراز جنسیتی همواره شفاف نیست. آندروجین، بای‌جندر (دوجنسیتی)، جندرکوئیر، اینترجندر (بیناجنسیتی)، و یین‌یانگ‌رن از جمله تعدادی از هویت‌های جنسیتی و ابرازهای جنسیتی آندروجین‌گونه محسوب می‌شوند؛ البته این به تعریف هر فرد بستگی دارد.
بعضی از آندروجین‌ها، ابراز جنسیتی خود را آندروجینی می‌دانند یا این که ظاهری آندروجینی دارند و مایل هستند جسم خود را تغییر داده و جسمی آندروجین‌گونه، «بینابین» یا خنثی بدست آورند. سایر آندروجین‌ها، آندروجین بودن خود را فقط مربوط به هویت جنسیتی خود می‌دانند و جنسیت آندروجین‌گونه خود را با ابراز شخصیت خود یا انجام فعالیت‌هایی نظیر مبدل‌پوشی ابراز می‌کنند. بعضی از افراد لفظ «آندروجین» را فقط به‌معنای هویت جنسیتی به‌کار می‌برند، و برای ابراز جنسیتی از واژه‌های «آندروجین‌گونه» یا «آندروجینی» استفاده می‌کنند.
یک آندروجین ممکن است ظاهری آندروجین‌گونه داشته یا نداشته باشد. فردی که ظاهری آندروجین‌گونه دارد ممکن است آندروجین باشد یا نباشد. «آندروجین روانشناختی» به فردی گفته می‌شود که هویت جنسیتی آندروجین‌گونه دارد، اما ضرورتا ظاهری آندروجین‌گونه ندارد. بعضی افراد نیز واژه «آندروجینیتی Androgyneity» را برای توصیف آندروجینی درونی خود ابداع کرده اند تا آن را از آندروجینی بیرونی (شکل و ظاهر خود) تفکیک کنند. این واژه‌ها برای افرادی که احساس می‌کنند آندروجین هستند اما بدلیل ظاهر خود مطمئن نیستند که می‌توانند خود را آندروجین بنامند یا خیر، کاربردی اند. ارتباط بین آندروجین و آندروجینی بعضی افراد را ناامید می‌کند:
«افرادی که با ظاهر آندروجین‌گونه متولد شده اند – به خصوص اگر خود را آندروجین ندانند – اغلب آرزو دارند ابراز جنسیتی آنها مبهم نباشد تا مورد آزار و اذیت قرار نگرفته و با جنس مخالف به اشتباه گرفته نشوند. از طرفی دیگر، آندروجین‌هایی که در بدو تولد ظاهری آندروجین‌گونه نداشته اند (آندروجین‌های روانشناختی) اغلب آرزو دارند ابراز جنسیتی مبهمی داشته باشند تا بیرون و درون آنها باهم همسو باشد.»
آندروجین‌هایی که ظاهری آندروجین‌گونه ندارند آرزو دارند ظاهر آندروجین‌گونه‌تری داشته باشند، در حالی که غیرآندروجین‌هایی که ظاهری آندروجین‌گونه دارند آرزو دارند ظاهری کمتر آندروجین‌گونه داشته باشند.
از طرف دیگر، بعضی از افرادی که ظاهر آندروجین‌گونه دارند، واژه «آندروجین» را برای ابراز جنسیتی خود به کار می‌برند و در عین داشتن ظاهری آندروجین‌گونه، هویت جنسیتی متفاوتی دارند؛ مثال‌هایی از این دسته عبارت اند از: جندرکوئیر آندروجین یا ای‌جندر (بی‌جنسیت) آندروجین، درست مانند این که فردی بگوید من «زن جندرکوئیر» هستم. افرادی هم هستند که خود را «آندروجین مردانه» (روی طیف زن به مرد یا ترنس‌مردانه) یا «آندروجین زنانه» (روی طیف مرد به زن یا ترنس‌زنانه) می‌دانند، به این معنا که هویت آنها نسبتا اما نه به طور کامل، با آن بخش از دوگانه جنسیتی همسو است.
بعضی از آندروجین‌ها خود را ترنسجندر یا ترنسکشوال (سیسجندر) نمی‌دانند. بعضی از آندروجین‌هایی که خود را ترنسجندر یا ترنسکشوال می‌دانند، جسم خود را (با هورمون‌درمانی یا عمل جراحی) تغییر می‌دهند تا جسم آندروجین‌گونه‌تری بدست آورند.
🔳آندروجین و اینترسکس (بیناجنسی)
در گذشته آندروجین لفظی بوده که برای افراد اینترسکس به‌کار برده می‌شده است، و کاربرد این واژه بدین منظور منسوخ نشده است. جنس با هویت جنسیتی متفاوت است. لفظ اینترسکس به جنس فیزیکی فرد اشاره دارد، در حالی که لفظ آندروجین می‌تواند دلالت بر جنس فیزیکی فرد داشته باشد، یا این که به هویت جنسیتی فرد اشاره کند.
یکی از نگرانی‌هایی که پیرامون استفاده از لفظ «آندروجین» برای اشاره به هویت جنسیتی فرد مطرح است، این است که ممکن است به اشتباه برداشت شود منظور این است که فرد اینترسکس است؛ با این حال ارتباطی بین جنس و جنسیت فرد وجود دارد، و ارتباط اینترسکس و آندروجین به همین جا ختم نمی‌شود:
«لفظ آندروجینیتی (به این معنا که هویت جنسیتی آندروجینی باشد، اما ابراز جنسیتی آندروجینی نباشد) را می‌توان هم‌معنا با لفظ اینترجندر (بیناجنسیتی) به‌کار برد، و در این صورت این واژه به نوعی معادل روانشناختی لفظ اینترسکس محسوب می‌شود. آندروجین‌ها از لحاظ جنسیتی در میانه قرار دارند، در حالی که افراد اینترسکس(شده) از لحاظ جنسی در میانه قرار دارند. […] بعضی از فعالان اینترسکس بر این باور هستند که آندروجین‌ها مغزی اینترسکس دارند (و این که افراد ترنسکشوال نیز بدلیل نوع ارتباطی که میان مغز و ناحیه تناسلی‌شان برقرار است، اینترسکس محسوب می‌شوند).»
ممکن است وضعیت اینترسکس نه تنها به هویت‌های جنسیتی آندروجین، بلکه به هویت‌های ترنسجندر نیز از جنبه‌های مختلف مرتبط باشد؛ اما در حال حاضر این ارتباط به طور قطعی شناخته نشده است.
🔳جنسیت‌های مشابه با آندروجین
ریشه واژه آندروجین از دو واژه مرد و زن نشأت گرفته است، با این حال این واژه اغلب به معنای غیاب صفات مرد و زن نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. افرادی که خود را نه زن می‌دانند و نه مرد، ممکن است از الفاظ مناسب‌تر دیگری نظیر نوتوا Neutrois، اپوراجندر Aporagender، یا ماوریک Maverique برای خود استفاده کنند. افرادی که خود را نه زن می دانند و نه مرد، و کاملا فاقد جنسیت هستند، ممکن است لفظ ای‌جندر Agender (بی‌جنسیت) را واژه مناسب‌تری برای خود بیابند. نگرانی دیگری در زمینه ریشه‌شناسی واژه آندروجین مطرح است. بعضی از افرادی که هویت جنسیتی غیرباینری داشته و می‌توانند خود را آندروجین بنامند، ترجیح می‌دهند از لفظ آندروجین استفاده نکنند چرا که بر این باور اند که واژه «آندروجین از لحاظ ریشه‌ای و معنایی بیشتر بر دو قطب جنسیت باینری (مرد و زن) تاکید دارد. بعضی از افراد جندرکوئیر و جنسیت نامنطبق می‌گویند که تعداد جنسیت‌های موجود به‌تعداد ستارگان آسمان است.» به همین دلیل آندروجین را نمی‌توان چترواژه‌ای به‌خوبی چتر «غیرباینری» دانست. با این حال هر فردی که مایل است خود را آندروجین بنامد از این حق برخوردار است که خود را با این عنوان خطاب کند.
اینترجندر (بیناجنسیتی) نیز مانند آندروجین، هویتی جنسیتی است که در میانه جنسیت‌های باینری زن و مرد قرار داشته، و می‌تواند ترکیبی از هر دو نیز باشد. افراد اینترجندر ممکن است ابراز جنسیتی آندروجین‌گونه داشته یا نداشته باشند. یکی از تفاوت‌های اینترجندر با آندروجین در این است که بعضی از افراد اینترجندر بر این باور اند که این عنوان هویتی فقط مختص افراد اینترسکس (بیناجنسی) است.
اگر اینگونه اندیشیده شود که «آندروجین» دو جنسیت یا ترکیبی از جنسیت‌ها است، پس بنابراین زیر چتر مولتی‌جندر که دربرگیرنده هویت‌های جنسیتی متشکل از چندین جنسیت است قرار می‌گیرد. این به تعریف هر فرد از آندروجین بستگی دارد. بای‌جندر (دوجنسیتی) یکی از هویت‌های مولتی‌جندری است که به آندروجین شباهت بسیاری دارد. بای‌جندر هویتی جنسیتی است که از دو جنسیت یا ترکیبی از هر دو تشکیل شده است. تفاوت بای‌جندر و آندروجین در این است که افراد بای‌جندر ممکن است هویت خود را مرد و زن بدانند، یا دو جنسیت دیگری غیر از مرد و زن. (مثلا یکی از جنسیت‌ها زن باشد و جنسیت دیگر غیرباینری.) تفاوت دیگر در این است که اکثریت افراد اتفاق نظر دارند که بای‌جندر فقط نوعی هویت جنسیتی است، و این واژه برای اشاره به نوع ابراز جنسیتی به‌کار برده نمی‌شود.
گاهی دو واژه آندروجین و جندرکوئیر به‌جای‌هم به‌کار برده می‌شوند، اما تفاوت ظریفی باهم دارند، از جمله این که جندرکوئیر رفتارهای هنجارشکنانه سیاسی و شورشی را نیز دربرمی‌گیرد. همچنین جندرکوئیر قالب مشخصی برای هویت جنسیتی فرد تعیین نمی‌کند؛ مثلا مشخص نیست که فرد جندرکوئیر هم مرد است و هم زن، هیچکدام، یا به‌طورکلی ارتباطی با این هویت‌های جنسیتی در خود احساس می‌کند یا خیر.
🔳مسائل قانونی و اجتماعی
در ایالات متحده، جنسیت‌های غیرباینری تاکنون فقط در اورگن و نیویورک به رسمیت شناخته شده اند بطوریکه این افراد می‌توانند عنوان جنسیت سوم، «X»، را برای خویش برگزینند. مدارک قانونی در ایالت‌های دیگر براساس جنسیتی است که در بدو تولد به افراد آندروجین نسبت داده شده است؛ با این حال آندروجین‌هایی که خارج از اورگن و نیویورک زندگی می‌کنند، اگر با جسم مردانه متولد شده باشند و بیشتر احساس زنانگی کنند، می‌توانند مدارک خود را تغییر دهند و بالعکس.
آندروجین‌ها مانند بسیاری از افراد غیرباینری دیگر ممکن است با ترنس‌ستیزی مواجه شوند و یا در استفاده از مکان‌هایی که تفکیک جنسیتی شده اند احساس ناراحتی کنند. آندروجین‌ها ممکن است در مدرسه، سازمان‌های اجتماعی، و حتی دستشویی‌های عمومی با چنین مسائلی مواجه شوند. همه این مسائل روی سلامت روان آندروجین‌ها تاثیراتی قوی می‌گذارد.
مترجم: سعید.ش
🌐منبع: هلپ ترنس سنتر – شبکه اطلاع رسانی ترنسجندر و تغییرجنس
https://helptranscenter.org
مراجع:
https://gender.wikia.org/wiki/Androgyne
https://nonbinary.wiki/wiki/Androgyne
https://nonbinary.wiki/wiki/Androgyny
Copyright © 2019 سعید.ش https://helptranscenter.org هلپ ترنس سنتر – شبکه اطلاع رسانی ترنسجندر و تغییرجنس All Rights Reserved
هلپ ترنس سنتر 