تعریف هویت جنسیتی جندرکوئیر Genderqueer
مترجم: سعید.ش
جندرکوئیر هویتی جنسیتی است که پیرامون لفظ «کوئیر» شکل گرفته است. کوئیر بودن به معنای ناهمسویی با هنجارهای دگرجنس‌گرایانه یا همجنس‌گرایانه است. لفظ کوئیر معمولا برای توصیف گرایش جنسی افراد به‌کار می‌رود، با این حال جهت ابراز یک هویت جنسیتی غیرباینری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. جندرکوئیر یا جنسیت «کوئیر» ممکن است خارج از چهارچوب یا در چهارچوب دو دسته جنسیت باینری (مرد و زن) قرار گیرد یا این که بین این دو دسته در نوسان باشد.
افراد جندرکوئیر اغلب جنسیت سیالی دارند؛ به این معنا که جنسیت آنها ممکن است به‌مرور زمان جابه‌جا شده و تغییر یابد. جندرکوئیر در توصیف فردی که طی دوره‌ای معین یا مسیری ادامه‌دار، در حال جستجو و پرسشگری درباره هویت جنسیتی خویش است نیز به کار می‌رود. جندرکوئیر یکی از رایج‌ترین هویت‌هایی است که زیر چتر ترنسجندر قرار دارد. نسل جوان به‌طور فزاینده‌ای به هویت جنسیتی کوئیر خود پی می‌برند. براساس تحقیقی که سازمان GLAAD در سال 2017 به انجام رساند، یک درصد از کل جمعیت افراد 18 تا 34 سال دارای هویت جنسیتی کوئیر هستند.
🔳شناخت و درک طیف جنسیت
برای این که درک معنای جندرکوئیر ملموس‌تر گردد، لازم به یادآوری است که جنسیت همواره سیاه و سفید نیست. جنسیت از دو بخش تشکیل شده است: یک. هویت جنسیتی (Gender identity) که به این معناست که هر فرد هویت خود را مرد، زن، یا چیزی کاملا متفاوت می‌داند؛ و دو. ابراز جنسیتی (Gender expression) که نشان‌دهنده ظاهر، طرز برخورد و پوشش هر فرد براساس ملاک مردانگی و زنانگی است. اغلب به ما آموخته شده است که مرد بودن و زن بودن دو دسته کاملا مستقل از یکدیگر اند، اما حقیقت این است که هم هویت جنسیتی و هم ابراز جنسیتی بصورت طیف هستند.
انسان‌ها ممکن است هویت خود را به مرد بودن یا به زن بودن نزدیک‌تر بدانند، یا ممکن است هویت خود را هر جایی بین این دو دسته بدانند. همچنین هر فرد ممکن است ابراز جنسیتی خود را بیشتر به سمت قطب مردانگی، زنانگی، یا حتی نزدیک به هر دو بداند. انسان‌ها ممکن است هویت جنسیتی و ابراز جنسیتی خود را میان دو قطب مرد و زن/مردانگی و زنانگی بدانند، یا این که در هر روز بین این دو قطب در حرکت باشند.
افراد جندرکوئیر به روش‌های متفاوتی حضور یافته و خود را ابراز می‌کنند. یک فرد برای این که جندرکوئیر به حساب آید، لزومی ندارد که حتما ظاهری آندروجینی (ترکیبی از پوشش زنانه و مردانه) داشته باشد یا به گونه‌ای رفتار کند که نه مردانه بنظر برسد و نه زنانه؛ البته هر فرد جندرکوئیری که این نوع پوشش و رفتار را مناسب خود ببیند نیز ممکن است براساس آن عمل کند. مهم‌ترین مسئله این است که هر فرد چه نوع درک و برداشتی از هویت جنسیتی خود دارد.
🔳آیا جندرکوئیر همان غیرباینری است؟
هویت‌های جندرکوئیر و غیرباینری گاهی با یکدیگر همپوشانی دارند، و در رابطه با تفاوت واقعی بین این دو مناظراتی مطرح است. لفظ غیرباینری بیشتر به طورکلی در توصیف افرادی که هویت خود را در دسته‌های باینری مرد و زن نمی‌دانند به‌کار می‌رود. لفظ جندرکوئیر اغلب در توصیف افرادی که زیر چتر غیرباینری قرار داشته و تجارب خاصی از جنسیت خود دارند، بطوریکه ممکن است شامل سیالیت و جابه‌جایی جنسیت فرد نیز بشود به‌کار می‌رود. با این حال هویت جندرکوئیر تا مدتی طولانی به هر فردی که رفتاری «کوئیر» در رابطه با جنسیت خود داشت اطلاق می‌شد؛ به این معنا که هر فردی که اعمال او خارج از هنجار هویت جنسیتی حقیقی یا شناخته شده وی بود جندرکوئیر محسوب می‌شد. بسیاری از ما اعمال و رفتاری داریم که برای افراد دیگری که هویت جنسیتی مشابه ما دارند «عادی» محسوب نمی‌شود، لذا براساس این چهارچوب دوم، جندرکوئیر را می‌توان چتر بسیار بزرگتری نسبت به غیرباینری دانست.
با توجه به این که جندرکوئیر، کوئیر را نیز در بر می‌گیرد و با توجه به این که هویت کوئیر ریشه‌های سیاسی معینی دارد، نام‌گذاری هویت خود به‌عنوان جندرکوئیر با جهت‌گیری‌های سیاسی نیز می‌تواند همراه شود، اما غیرباینری بودن یک فرد الزاما با جهت‌گیری‌های سیاسی همراه نیست. مانند همیشه، هر فرد مختار است که هریک از این عبارات که برای وی بهترین است را برگزیند.
جی می‌گوید: «من هویت خود را بیشتر جندرکوئیر می‌دانم تا جندرفلوید (جنسیت سیال)، جنسیت نامنطبق، یا حتی غیرباینری؛ با این حال موقعی که درباره هویتم صحبت می‌کنم، از این الفاظ نیز استفاده می‌کنم. من لفظ جندرکوئیر را ترجیح می‌دهم، چرا که تفسیر و برداشت روزانه [من از جنسیتم] را نیز دربر می‌گیرد و دقیقا با احساسی که نسبت به جنسیت خویش دارم مطابقت می‌کند. احساس من از روزی به روز دیگر تغییر می‌کند، بعضی از الفاظ گاهی با جنسیت من تناسب دارد و گاهی ندارد، اما لفظ جندرکوئیر به نوعی همیشه مطابقت دارد.»
🔳آیا چتر جندرکوئیر هویت‌های جنسیتی مختلفی را در بر می‌گیرد؟
چتر جندرکوئیر هر تعداد هویتی که خارج از دسته مرد و زن قرار دارند را در بر می‌گیرد. تعدادی از این هویت‌ها عبارت‌اند از: ای‌جندر (بی‌جنسیت)، بای‌جندر (دوجنسیتی)، پن‌جندر (همه‌جنسیتی)، جندرفلوید (جنسیت‌سیال)، اندروجینی، نوتوا (Neutrois)، دمی‌جندر (نیمه‌جنسیتی).
افراد جندرکوئیر ممکن است هویت جنسیتی خود را منحصرا جندرکوئیر دانسته، یا این که خود را جندرکوئیر بعلاوه لفظ دیگری بدانند. مثلا فردی ممکن است هویت خود را زن ترنس جندرکوئیر یا دوجنسیتی آندروجینی جندرکوئیر بداند. افراد ترنسجندر نیز می‌توانند خود را جندرکوئیر بدانند، و بالعکس.
بعضی از افراد جندرکوئیر به انتخاب خود ترنزیشن اجتماعی، قانونی، یا پزشکی انجام می‌دهند؛ به این معنا که هورمون‌درمانی می‌کنند، نام خود را تغییر می‌دهند، یا برای تصدیق و ابراز خود به گونه‌ای که با هویت جنسیتی‌شان همسو باشد تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند.
🔳افراد جندرکوئیر از چه ضمائری استفاده می‌کنند؟
افراد جندرکوئیر بسیاری از ضمائر مختلف، از جمله ضمائر جنسیتی ویژه مردان و زنان را به کار می‌برند. علاوه بر ضمائر ویژه مردان و زنان، ضمائر خنثی جنسیتی نیز وجود دارد که یکی از رایج‌ترین آنها ضمیر «ایشان» است. احتمالا در کلاس دستور زبان آموخته‌اید که به‌کار بردن ضمیر «ایشان» در جایگاه ضمیر مفرد غلط است، اما در مکالمات روزمره مرتب ضمیر ایشان را در جایگاه ضمیر مفرد به‌کار می‌بریم. مثلا اگر موبایل دوستتان زنگ بخورد و شما ندانید چه کسی پشت خط است، ممکن است بپرسید: «ایشان چه امری داشتند؟» به همین سادگی می‌توانید به استفاده از ضمیر ایشان عادت کنید!
بعضی از افراد نیز ضمائر خنثی‌جنسیتی مخصوص به‌خود را پدید آورده اند، که از آن جمله می‌توان به ضمائر Ze/Hir/Hirs اشاره کرد. کاربرد این ضمائر مشابه با ضمائر He/Him/His برای آقایان و She/Her/Hers برای خانم‌هاست. بعضی از افراد جندرکوئیر ترجیح می‌دهند با هیچگونه ضمیری خطاب نشوند و به‌جای ضمیر، با اسم خود خطاب شوند.
بعضی از افراد جندرکوئیر نیز براساس احساسی که در هر روز دارند ممکن است درخواست خطاب شدن با ضمائر مختلفی را داشته باشند. بعضی از افراد جندرکوئیر نیز با هر ضمیری که خطاب شوند احساس راحتی می‌کنند و از شما می خواهند که برای خطاب کردن آنها از چند ضمیر مختلف استفاده کنید. وقتی از ضمیر مناسب فردی مطمئن نیستید، بهترین کار این است که در این مورد از او بپرسید!
🔳چگونه حامی افراد جندرکوئیر باشیم؟
براساس گزارش مرکز ملی برابری افراد ترنسجندر در سال 2012 و پژوهش سازمان ملی نیروی کار گی و لزبین در زمینه تبعیض علیه افراد ترنسجندر، افراد جندرکوئیر بیش از همتایان ترنسجندر خود با تبعیض در زمینه‌هایی مشخص مواجه می‌شوند. براساس این گزارش، 32 درصد از افراد جندرکوئیر آزار جسمی مغرضانه‌ای را تجربه کرده اند، در حالی که این آمار در کل پاسخ‌دهندگان به‌میزان 25 درصد است. همچنین 36 درصد از افراد جندرکوئیر بدلیل هراس از مواجه شدن با تعصب و غرض‌ورزی، مراقبت پزشکی خود را به تاریخ دیگری موکول کرده اند؛ در حالی که این آمار در کل پاسخ‌دهندگان به‌میزان 28 درصد است.
با انجام اقدامات متعدی می‌توانید حمایت خود را نسبت به افراد جندرکوئیر ابراز نموده و در کاهش ناراحتی‌های موجود قدمی بردارید. مثلا به عنوان قدم اول، کار ساده‌ای است که ادبیات جنسیتی را از دایره واژگان خود حذف کنید. اگر از ضمائر یک فرد مطمئن نیستید یا این که قصد دارید گروهی را خطاب کنید، می‌توانید به جای به‌کار بردن واژگان «خانم‌ها» یا «آقایان»، از واژگان دیگری نظیر «دوستان» یا «حضار» استفاده کنید.
🔻سایر اقداماتی که می‌توانید در جهت احترام و تصدیق هویت افراد انجام دهید:
▪️در رابطه با هویت افراد به حدس و گمان نپردازید. شاید فکر کنید از روی ظاهر یا طرز برخورد افراد می توانید به هویت ایشان پی ببرید، اما تا وقتی که مستقیما از ایشان نپرسید هرگز نمی‌توانید مطمئن شوید.
▫️همیشه سوال کنید! حائز اهمیت است که از افراد درباره ضمائر و یا هویت جنسیتی ایشان بپرسید، به خصوص اگر در این باره اطمینانی ندارید. هر موقع که از افراد سوال می‌کنید، یادتان باشد که همین اطلاعات را درباره خودتان نیز با آنها در میان بگذارید.
▪️سوالات متجاوزانه درباره بدن افراد یا پیشینه پزشکی ایشان نپرسید، مگر این که خودشان به شما اجازه داده باشند.
▫️آمادگی این احتمال را داشته باشید که ضمائر و ابراز جنسیتی دوست جندرکوئیرتان به‌مرور زمان تغییر کند. تنها کاری که لازم است انجام دهید این است که در این خصوص از ایشان بپرسید و خود را هماهنگ کنید.
▪️یادتان باشد ایرادی ندارد اگر اشتباه کنید. همه ما اشتباه می‌کنیم. هر موقع فردی را با ضمائر اشتباه خطاب کردید یا در برخورد با وی اشتباهی از شما سر زد، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که عذرخواهی نموده و از آن عبور کنید.
🔳سخن پایانی
تعداد افرادی که پی به جندرکوئیر بودن هویت خود می‌برند رو به افزایش است، و میزان پذیرش افراد ترنسجندر و جنسیت نامنطبق در جامعه نیز افزایش یافته است. لازم است که عموم مردم درباره افراد جندرکوئیر و طرز برخورد توام با حساسیت و دقت با این افراد، بیشتر بیاموزند.
مترجم: سعید.ش
🌐منبع: هلپ ترنس سنتر – شبکه اطلاع رسانی ترنسجندر و تغییرجنس
https://helptranscenter.org
مرجع:
https://www.healthline.com/health/transgender/genderqueer
Copyright © 2019 سعید.ش https://helptranscenter.org هلپ ترنس سنتر – شبکه اطلاع رسانی ترنسجندر و تغییرجنس All Rights Reserved
هلپ ترنس سنتر 