تعریف مولتی‌جندر Multigender (جنسیت چندگانه)
مترجم: سعید.ش
واژه مولتی‌جندر به افرادی اطلاق می شود که بیش از یک هویت جنسیتی را تجربه می کنند. مولتی‌جندر به خودی خود می تواند نوعی هویت جنسیتی باشد، یا این که به عنوان عبارت چتر به کار رود و سایر هویت‌هایی که در این تعریف صدق می کنند را در بر گیرد.
هویت‌هایی نظیر بای‌جندر (دوجنسیتی)، ترای‌جندر (سه جنسیتی)، کوادجندر (چهارجنسیتی)، کوینت‌جندر (پنج جنسیتی)، پلی‌جندر (چندجنسیتی)، پن‌جندر (همه‌جنسیتی)، جندرفلوید (جنسیت سیال)، و آندروجین (زن و مرد) زیر چتر مولتی‌جندر قرار می گیرند.
اشخاص مولتی‌جندر ممکن است دو یا بیش از دو هویت جنسیتی را بصورت همزمان تجربه کنند، یا این که هویت جنسیتی ایشان با گذشت زمان عوض شود (به عبارتی جنسیت سیال داشته باشند). هویت جنسیتی اشخاص مولتی‌جندر می تواند مرد، زن، غیرباینری (نه مرد و نه زن)، یا بی‌جنسیت باشد.
اگر شخصی علاوه بر این که چندین جنسیت را تجربه می کند، نوسانی بین این چند جنسیت نیز تجربه کند، ممکن است مولتی‌فلاکس و/یا یکی از مشتقات آن باشد. مولتی‌فلاکس شبیه به مولتی‌جندر است، با این تفاوت که تمامی جنسیتهای فرد، جنسیتهای چندگانه وی را در برگرفته و شدت هر کدام متغیر است.
هویت‌های مولتی‌جندر همه زیر چتر غیرباینری و ترنسجندر جای می گیرند. اشخاص مولتی‌جندر ممکن است خواستار تغییر بدن خود (با هورمون درمانی یا عمل جراحی) باشند، یا ممکن است چنین تصمیم و ترجیحی نداشته باشند.
🔻اشخاص ترنسجندر واژگان بسیاری را برای توصیف انواع مشخص هویت‌های مولتی‌جندر پدید آورده اند. بعضی از هویت‌های مولتی‌جندری که بیشترین کاربرد را دارند عبارت اند از:
🔹امبی‌جندر Ambigender: فردی است که دو جنسیت را همزمان تجربه می کند بطوریکه این جنسیت ها حالت سیال نداشته و تغییر نمی کنند. امبی‌جندر در زمینه جنسیت، مانند فردی است که توانایی استفاده یکسان از هر دو دست خود را دارد. امبی‌جندر را مترادفی برای بای‌جندر (دوجنسیتی) می دانند.
🔸بای‌جندر Bigender (دوجنسیتی): فردی است که دو هویت جنسیتی دارد. دو جنسیت می توانند بصورت همزمان وجود داشته باشند، یا این که یکی به دیگری تبدیل شود. در صورتی که در هویت‌های جنسیتی فرد جا به جایی صورت گیرد، بای جندر را می توان نوعی خاص از جندرفلوید (جنسیت سیال) دانست.
🔹دمی‌فلاکس Demiflux: فردی است پلی‌جندر یا بای‌جندر، که یکی از جنسیتهای وی ایستا بوده، اما شدت و حضور جنسیت دیگر وی متغیر است.
🔸جندرفلوید Genderfluid (جنسیت سیال): فردی است که هویت جنسیتی وی با گذشت زمان تغییر می کند. مثلا یک شخص جندرفلوید ممکن است روزی هم پسر باشد و هم دختر، و روز دیگر بی‌جنسیت باشد.
🔹پن‌جندر Pangender: فردی است که جنسیتهای چندگانه گسترده ای دارد بطوریکه تعداد جنسیتهای وی می تواند تا بینهایت نیز پیش برود. (یک شخص پن‌جندر تنها می تواند با جنسیت هایی که در فرهنگ جامعه وی شناخته شده اند خود را معرفی کند. این مسئله برای سایر جنسیتهای غیرباینری نیز صادق است، به این دلیل که شخص نمی تواند جنسیت(های) خود را خارج از آنچه در فرهنگ جامعه وی شناخته شده است معرفی کند).
🔸پلی‌جندر Polygender (چندجنسیتی): فردی است که چندین هویت جنسیتی دارد بطوریکه تعداد آنها معمولا چهار یا بیش از چهار تا در زمان های متفاوت یا بصورت همزمان است.
🔹ترای‌جندر Trigender (سه جنسیتی): فردی است که سه هویت جنسیتی دارد. هر سه هویت جنسیتی وی ممکن است بصورت همزمان احساس شوند، یا این که با گذشت زمان جا‌به‌جایی‌هایی بین این سه صورت گیرد.
تنوع جنسیتهای موجود در دنیا نامحدود است. هر شخصی برداشت و تعریف کاملا منحصر به فردی از جنسیت خود دارد. تعداد جنسیتهای موجود حداقل به تعداد انسان‌های روی زمین است. می‌گوییم «حداقل»، چرا که هر شخص می‌تواند در طول زندگی خویش بیش از یک جنسیت را تجربه کند. انسان‌ها ممکن است در یک آن بیش از یک جنسیت داشته باشند، هر کدام از جنسیتهای خود را بطور کامل و مستقل از جنسیتهای دیگرشان تجربه کنند، یا این که جنسیتهای خود را نسبی و مخلوط با یکدیگر احساس کنند. جنسیت‌ها ممکن است هم‌پوشانی داشته باشند یا این که یکی از جنسیت‌ها دیگری را خنثی کند. جنسیت‌ها می توانند مثبت یا منفی، ثابت یا متغیر باشند، و می توانند به هر تعداد با یکدیگر آمیخته شوند. حقیقت دارا بودن جنسیتهای چندگانه برای بسیاری از افراد تازگی دارد و برای بعضی از افراد نیز هراس‌انگیز است.
🔳آیا مولتی‌جندر بودن با ترنسجندر بودن متفاوت است؟
خیر، تفاوتی ندارد. اشخاص مولتی‌جندر (پلی‌چندر) زیر چتر ترنس قرار دارند. مولتی‌جندر بودن یک فرد به این معنا نیست که وی حتما باید جسم خود را از هر روشی تغییر دهد. همچنین به این معنا نیست که جنسیت فرد با جنسیتی که در بدو تولد (براساس اندام‌های جنسی) به وی نسبت داده شده در تضاد است. جنسیت اشخاص مولتی‌جندر ممکن است هم راستا با جنسیتی باشد که در بدو تولد به آنها نسبت داده شده است و رفتاری متناسب با آن از خود بروز دهند، اما با توجه به این که این اشخاص یک یا چند جنسیت دیگر نیز دارند که با جنسیت نسبت داده شده در بدو تولد به آنها هم راستا نیست، ترنسجندر نیز محسوب می شوند.
🔳چه ضرورتی دارد که اشخاص مولتی‌جندر خود را متمایز کنند؟
این حقیقت زندگی است، بنابراین تمایز آن نیز ضروری ست. بسیاری از اشخاص بیش از یک جنسیت دارند و حقیقت این است که آنها لایق به رسمیت شناخته شدن هستند. همه ما حق داریم که تجربیات خود را نام نهیم و از آن سخن بگوییم تا بتوانیم هویت‌های خود را بدون هیچگونه تحریف و کم و کاستی کشف و ابراز کنیم. دانستن واژگانی که بتوانیم با آنها ویژگی‌های هویت خود را تبیین کنیم، در شناخت بهتر خود و برقراری ارتباط با دیگران سودمند است.
«کشف – یا گاهی خلق – بهترین واژگانی که هویت فرد را به درستی توصیف می کند، به راستی نشان از عشق بی قید و شرط نسبت به خود است، و درک اجتماع از تنوع جنسیتی را بالا می برد.»
🔳ارتباط مولتی‌جندر با جنسیت باینری (زن و مرد) چگونه تعریف می شود؟
مولتی‌جندر بودن اساسا خلاف باینری بودن است، چرا که جامعه فقط جنسیت دوگانه (زن و مرد) را به رسمیت می شناسد. فرهنگ غالب جامعه از تمامی افراد می خواهد که فقط یک جنسیت (همان جنسیتی که در بدو تولد به آنها نسبت داده شده) را داشته باشند و نه جنسیت دیگری را.
ارتباط هویت‌های مولتی‌جندر و جنسیت مرد و زن، به نوع هویت مولتی‌جندر مدنظر بستگی دارد. بعضی از هویت‌های مولتی‌جندر نظیر آندروجین (که به معنای مرد و زن است) تنها به دو جنسیت باینری خلاصه می شوند، در حالی که سایر هویت‌های مولتی‌جندر فقط یک جنسیت باینری را در بر می گیرند و فاقد جنسیت باینری دیگر هستند. بعضی از هویت‌های مولتی‌جندر نیز دربرگیرنده هر دو جنسیت مرد و زن هستند و علاوه بر آن، یک یا چند جنسیت دیگر را نیز در بر می گیرند. هویت‌های مولتی‌جندری نیز وجود دارد که کاملا مستقل بوده و خارج از جنسیت باینری (زن و مرد) دسته‌بندی می شوند.
🔳آیا هویت‌های مولتی‌جندر شامل جنسیتهای خنثی، منفی یا نسبی نیز می شود؟
بله. چتر مولتی‌جندر به استثناء جنسیت‌هایی که فقط در گروه‌های خاصی معنا پیدا می کنند، هر نوع جنسیت قابل تصور دیگری را در بر می گیرد. چتر مولتی‌جندر هویت‌هایی نظیر بی‌جنسیت Agender یا نوتوا Neutrois که فاقد جنسیت هستند؛ دمی‌جندر ها Demigender را که دارای جنسیت نسبی هستند؛ و ضدجنسیت ها Antigender را که دارای جنسیتی مخالف جنسیت دیگر (مثلا ضد دختر Antigirl) هستند را در بر می گیرد.
🔳اشخاص مولتی‌جندر با چه ضمائری خطاب می شوند؟
پاسخ به این پرسش برای تمامی اشخاص یکسان است: ضمیری را که به شما گفته شده به کار ببرید. تمامی ضمیرهایی که به شما گفته شده را به کار ببرید. اگر فرد مولتی‌جندری بیش از یک ضمیر را به شما گفته است، اینگونه نباشد که فقط ضمیری را که برایتان آسان تر است به کار ببرید و مابقی را نادیده بگیرید. تمامی آنها را به کار ببرید. اگر شخص مولتی‌جندر از شما خواست تا یکی از ضمائر را بیش از ضمائر دیگر به کار ببرید، همین کار را انجام دهید.
🔳آیا هویت‌های مولتی‌جندر ایستا هستند یا این که سیال اند؟
می توانند به هر دو صورت باشند. بعضی از اشخاص مولتی‌جندر چندین هویت جنسیتی دارند که همگی ایستا هستند. جنسیتهای یگانه در بعضی از اشخاص مولتی‌جندر در گذر زمان جا به جا می شود. گاهی واژه جندرفلوید (جنسیت سیال) به همین منظور به کار می رود؛ البته معنای دیگر این واژه، جابه‌جایی بین جنسیتهای چندگانه مختلف نیز است. مثلا یک فرد می تواند یک دوره جنسیت چندگانه، و دوره دیگر جنسیت یگانه داشته باشد، و این روال مجددا تکرار گردد. جنسیت فرد همانی است که در زمان حال آن را احساس می کند.
گاهی جنسیتهای یک فرد در جریان اند، به این صورت که فرد در دوره‌ای بسیار کوتاه هویت‌های جنسیتی را تجربه می کند و این هویت‌ها به سرعت تغییر می کنند. این افراد زیر چتر جندرفلاکس یا جنسیت جاری قرار دارند که مشخصه آن تنوع شدت هویت‌های جنسیتی مختلف فرد است.
🔳آیا اشخاص مولتی‌جندر مورد ظلم و تبعیض واقع می شوند؟
بله. مولتی‌جندر بودن اساسا خلاف انحصارگرایی جامعه ای است که فقط جنسیت باینری (زن و مرد) را به رسمیت می شناسد. بدین معنا که اشخاص مولتی‌جندر به لحاظ اجتماعی و روانی مورد ظلم واقع می شوند. جامعه هویت‌های شخص مولتی‌جندر را نادیده می انگارد، بی‌اهمیت می شمارد، به حاشیه رانده و رد می کند. اشخاص مولتی‌جندر از بدنامی اجتماعی، خشونت‌های کلامی هر روزه، و انواع تهدیدات جسمی رنج می برند. صحت هویت‌یابی ایشان روزانه زیر سوال می رود.
شدت ظلمی که در حق اشخاص مولتی‌جندر روا داشته می شود بسیار متغیر است و از مسائل دیگری نیز تاثیر می پذیرد. مثلا اگر شخص مولتی‌جندری رنگین‌پوست، مهاجر، طبقه کارگر، کوئیر، یا معلول باشد بسیار بیشتر از شخص مولتی‌جندری که از امتیازاتی برخوردار است مورد ظلم و تبعیض جنسیتی واقع می شود.
اشخاص مولتی‌جندری که نمی توانند خود را در قالب یکی از جنسیتهای باینری پذیرفته شده در اجتماع (زن و مرد) جای دهند یا این که با هورمون‌درمانی و عمل جراحی جسم خود را تغییر داده اند، معمولا با خشونت‌های ترنس‌ستیزانه مواجه می شوند. اشخاص جندرفلوید (جنسیت سیال) و جندرفلاکس (جنسیت جاری) که نوع ابراز جنسیتی آنها ممکن است از روزی به روز دیگر تغییر کند، در معرض انزوای شدید اجتماعی قرار دارند.
🔳سایر هویت‌های مولتی‌جندر کدام اند؟
در این جا چند مثال معدود از هویت‌های مولتی‌جندر که در فرهنگ جامعه توصیف گردیده اند، ذکر شده است:
🔹امورجندر Amorgender: فردی که جنسیت وی براساس جنسیت شریک عاطفی‌اش تغییر می کند.
🔸میررجندر Mirrorgender (جنسیت آینه‌ای): فردی که جنسیت وی براساس جنسیت اطرافیانش تغییر می کند.
🔹امبی‌جندر Ambigender: فردی که همزمان دو جنسیت غیرقابل‌تغییر و با شدت مساوی دارد.
🔸کیاس‌جندر Chaosgender: فردی که جنسیت وی تا حد زیادی غیرقابل‌پیش‌بینی است.
🔹جندرفاک Genderfuck: فردی که یک یا چند جنسیت شورشی و ویرانگر [در راستای به چالش کشیدن کلیشه‌های جنسیتی متعارف] دارد.
🔸دمی‌فلوید Demifluid: فردی که چندین جنسیت دارد، بطوریکه بعضی از آنها سیال‌اند و بعضی دیگر ایستا.
🔹کول‌جندر Collgender: فردی که پن‌جندر نیست، اما جنسیت های بسیاری دارد بطوریکه قادر به توصیف آنها نیست.
🔸اندوجندر Endogender: فردی که چندین جنسیت دارد بطوریکه همه آنها حول یک جنسیت خاص می چرخند.
🔹سایکلوجندر Cyclogender: فردی که جنسیت وی با سیکل قاعدگی‌اش تغییر می کند.
🔸فیس‌جندر Fissgender: فردی که جنسیتهای بسیار نابرابر دارد.
🔹دام‌جندر Domgender: فردی که چندین جنسیت دارد بطوریکه یکی از آنها بر سایرین غالب است.
🔸جندروکس Gendervex: فردی که چندین جنسیت دارد بطوریکه هر یک از آنها غیر‌قابل‌شناسایی اند.
مترجم: سعید.ش
🌐منبع: هلپ ترنس سنتر – شبکه اطلاع رسانی ترنسجندر و تغییرجنس
https://helptranscenter.org
مراجع:
https://nonbinary.wiki/wiki/Multigender
http://gender.wikia.com/wiki/Multigender
https://bit.ly/2kktWKG
Copyright © 2019 سعید.ش https://helptranscenter.org هلپ ترنس سنتر – شبکه اطلاع رسانی ترنسجندر و تغییرجنس All Rights Reserved
هلپ ترنس سنتر 