مفاهیم جنس، جنسیت، هویت جنسیتی، ابراز جنسیتی، گرایش جنسی، ترنسجندر و ترنسکشوال

مفاهیم جنس، جنسیت، هویت جنسیتی، ابراز جنسیتی، گرایش جنسی، ترنسجندر و ترنسکشوال

نویسنده: محمد بهامین آسمانی

پس از انجام مصاحبه ی دردناک و تامل برانگیز با ترنسکشوال دوجنسگرایی که بعلت توهین، طرد، تبعیض و مورد قضاوت قرار گرفتن حتی توسط پزشکان و جامعه ترنسکشوال به دلیل گرایش جنسی اش که دوجنسگرا است، دچار هراس از آشکار سازی شده و به اجبار به پنهان کاری دست زده، و در نهایت تنها گزینه پیش روی خویش را جهت بروز خود ِحقیقی ، فرار از ایران دیده، بر خود لازم دیدم در این خصوص مطلبی نوشته و با شما به اشتراک بگذارم.

⭕️ترنسجندرها و ترنسکشوال ها می توانند، دگرجنس گرا (Hetrosexual) ، همجنسگرا (Homosexual) ، دوجنسگرا (Bisexual) ، بی جنسگرا (Asexual) یا همه جنسگرا (Pansexual) باشند فارق از اینکه عمل تغییرجنس انجام داده یا نداده باشند.

⭕️مقوله هویت جنسیتی و گرایش جنسی، دو مبحث کاملا جدا و متفاوت از یکدیگر هستند.

برای درک بهتر این موضوع، به تعاریف جنس، جنسیت، هویت جنسیتی، رفتارجنسیتی و گرایش جنسی پرداخته و سپس شرایط ترنسجندر و ترنسکشوال ها در کشورهای مختلف، نحوه تغییرمدارک شناسایی و تفاوت آن با ایران را باهم بررسی می کنیم.

‼️»جنس» در اندام تناسلی قرار دارد‼️

✅جنس (Sex) به تشخیص افراد بر اساس اندام جنسی شان گفته می شود
جنس دربرگیرنده؛ اندام تناسلی پنیس، واژن، رحم، تعداد و نوع کروموزوم، غدد جنسی بیضه و تخمدان ها می باشد.
انسان ها هنگام تولد براساس اندام جنسی به یکی از گروهای زیر تقسیم می شوند:
🔹 زن
🔸مرد
🔷 اینترسکس (Intersex) به فارسی بیناجنس به افرادی اطلاق می شود که تغییراتی در ویژگی های اندام تناسلی، غددجنسی و کروموزم دارند.
مثلا ممکن است فردی که بدنیا می آید از لحاظ بیرونی یک دختر به نظر آید ولی در داخل بدنش داری اندام مردانه باشد.
و یا کودکی که بین دو جنس زن و مرد بدنیا بیاید.
برفرض مثال دختری با سایز بزرگ و بلند کلیتوریس و با دهانه واژن بسته بدنیا بیایید
و یا پسری که با الت بسیار کوچک (پنیس) و یا کیسه بیضه که جدا از یکدیگر است و شبیه لبه های دهانه ی فرج میباشد بدنیا بیاید.
و یا فردی که با ژنتیک موزاییک بدنیابیاید که همزمان برخی از سلول ها کروموزوم XX دارند و برخی دیگر XY دارند.

🔶 هرمافرودیت (Hermaphrodite) به فارسی دوجنسی به افرادی اطلاق می شود که دارای هردو اندام جنسی زن و مرد هستند. یعنی از نظر بدنی دارای الت تناسلی و غدد جنسی یک زن و یک مرد کامل هستند. که چنین پدیده ای نادر است که فردی همزمان با رحم، تخمدان، واژن و الت تناسلی مردانه (پنیس) و بیضه بدنیا بیاید.

‼️مفهوم «جنسیت» و «هویت جنسیتی» در مغز قرار گرفته است‼️

✅جنسیت (Gender) به تشخیص افراد براساس باور ذهنی شان گفته می شود و بیان کننده احساس درونی افراد نسبت به جنسیت خویش است که در افراد ترنسجندر با جنس فیزیولوژیک (اندام تناسلی) آن ها در تضاد می باشد.

✅هویت جنسیتی (Gender Identity) در ذهن و باور هر فرد است. یعنی فرد بدون توجه به اندام تناسلی (جنس) ، خودش را مرد ، زن یا هم مرد و هم زن (دوجنسیتی) یا بی جنسیت (نه زن و نه مرد) بداند.

هویت جنسیتی یک طیف بسیار وسیع از افراد است که در یک طرف آن زن و در طرف دیگر مرد قرار گرفته است و در میانه این طیف نیز افرادی با جنسیت های مختلف شناخته می شوند. نکته حایز اهمیت اینجاست که جنسیت فقط زن و مرد نبوده، بلکه یک هویت شخصی است و طیفی از افراد مختلف را در بر می گیرد.

💢 تفاوت بین جنس و جنسیت چیست⁉️

جنس بیان کننده اندام تناسلی،کروموزم و غددجنسی است اما مفهوم جنسیت در مغز قرار گرفته است و بیان کننده احساس مرد بودن یا زن بودن شما نسبت به خودتان است که در افراد ترنسکشوال، جنس فیزیولوژیک (اندام تناسلی) با جنسیت مغزی در تضاد می باشد.

مثلا افرد ترنسکشوال دارای جنس و اندام تناسلی زن، در مغزشان خودشان را یک مرد می دانند که در بدنی اشتباه متولد شده اند و یا بلعکس افراد ترنسکشوال دارای جنس و اندام تناسلی مرد، در مغزشان خودشان را یک زن می دانند که در بدنی اشتباه متولد شده اند.

🔰تعریف و معنای جنسیت شامل موارد «زیر» نیست «❌
🔹تعریف جنسیت، تعیین و تعریف شده، توسط اندام تناسلی، کروموزم و غددجنسی نیست.
🔸تعریف جنسیت فقط زن و مرد نیست.
🔹تعریف جنسیت، گرایش جنسی نیست.

✅رفتار یا ابراز جنسیتی (Gender Expression) به رفتارهایی گفته می شود که براساس آن افراد را زنانه یا مردانه بدانیم همانند طرز راه رفتن و صحبت کردن، نوع پوشش، مدل مو، آرایش و… مواردی هستند که بعنوان ابراز یا رفتار جنسیتی شناخته می شوند.

✅تفاوت ترنسجندر و ترنسکشوال

ترنسجندر Transgender به افرادی اطلاق می شود که بین جنس، جنسیت و رفتار جنسیتی اش تضادی باشد و با مرزبندی های جنسیتی تعریف شده توسط جامعه با اشکالی از جمله تعویض و تغییر و حرکت بین دو جنس در چالش هستند. این چالش می تواند شامل تغییرات پزشکی باشد و یا نباشد. ترنسجندر ها میان جنسیت درونی خود و نقش های جنسیتی که توسط جامعه ساخته شده است، احساس عدم تناسب دارند. اما تمام کسانی که بدنشان با ظاهر و رفتارشان به لحاظ جنسیتی هماهنگ نیست ملزم به عمل جراحی نیستند. انتخاب پوشش و رفتار چه بر اساس معیارهای جنسیتی باشد چه فرای آن ها، انتخابی شخصی است.

در چتر ترنسجندر گروهای مختلفی قرار دارند و هر گروه درجات مختلفی از آشفتگی یا ملال جنسیتی را تجربه می کنند.

ترنسجندر ها به گروه های مختلفی نظیر مبدل پوش Transvestite ، دوجنسیتی Bigender ، جنسیت سوم Third gender ، جنسیت نامنطبق Gender Non-conforming ، جنسیت سیال Gender fluid ، دو روح Two spirit، جنسیت کوییر Gender queer و Non-binary ، بی جنسیت Agender ، دوجنسی Androgyny ، ترنسکشوال Transsexual و… تقسیم می شوند که هرکدام ویژگی و تعریف مشخص خود را دارد و نمی توان یک ترنسجندر از یک دسته را با دسته دیگر مقایسه کرد.

احساس تضاد و عدم هماهنگی جنس، جنسیت، رفتارجنسیتی در برخی از افراد ترنسجندر (Transgender)، چنان قوی است که آنها را با عنوان ترنسکشوال Transsexual می شناسند. ترنسکشوال ها باور دارد که در بدنی اشتباه متولد شده اند.

ترنسکشوال Transsexual به افرادی اطلاق می شود که از تضاد بین جنس (اندام تناسلی)، جنسیت، هویت جنسیتی و رفتارجنسیتی رنج می برند و اغلب تمایل به انجام اقدامات پزشکی اعم از هورمون درمانی، یک یا چند مرحله عمل جراحی تغییرجنس و زندگی به صورت دایمی در جنس دلخواه را دارند و چه موفق شوند یا خیر، تمایل دارند که جنس و جنسیت خود را از این طریق هماهنگ نمایند و در هر صورت کاملا به خود شخص بستگی دارد.

✅قانون تغییرمدارک شناسایی ترنسجندر ها در کشورهای دیگر

همان طور که پیش تر اشاره کردیم، ملاک تشخیص جنس افراد صرفا اندام تناسلی آن ها نیست، بلکه مبنا و اصل، باور ذهنی و جنسیت مغزی هر فرد نسبت به خود اوست. بنابراین زن بودن صرفا در داشتن واژن و رحم و مرد بودن در داشتن پنیس و بیضه تعریف نمی شود و به همین خاطر در بسیاری از کشورهای دنیا، ملاک تشخیص جنس افراد، اندام تناسلی آن ها نیست و به همین روی در این کشورها افراد ترنسجندر می توانند فارغ از هرگونه اقدام پزشکی نظیر هورمون درمانی و یا جراحی، مدارک شناسایی خودشان را به جنس دلخواه تغییر بدهند.

کشورهای ایتالیا، دانمارک، ایرلند، آرژانتین، مالت و پرتغال، اقدام اجباری برای هرگونه معالجات پزشکی جهت تغییر مدارک شناسایی را لغو کردند و افراد ترنسجندر برای تغییرمدارک شناسایی حتی نیاز به مراجعه به روانشناس و روانپزشک و دریافت تاییدیه نیز ندارند، و «تنها» کافی است فرم هایی را پر کرده و درخواست اصلاح جنس خود را در مدارک شناسایی تسلیم نمایند.

و در کشورهای دیگر، نظیر انگلیس، مجارستان، اسراییل، اسپانیا، لتونی، امریکا و کانادا (برخی ایالت ها) و… ترنسجندرها «تنها» با دریافت تاییدیه از روانشانس و روانپزشک و بدون «هیچ گونه اقدام پزشکی» نظیر جراحی با هورمون درمانی قادر هستند مدارک شناسایی خودشان را به جنس دلخواه تغییر بدهند

ملاک تشخیص و بر رسمیت شناختن جنس در این کشورها، خودشناسی و جنسیت مغزی افراد است نه جنس (اندام تناسلی) و نه اجبار قانون برای تغییر اندام تناسلی و عقیم سازی به جهت تغییر مدارک شناسایی و کسب هویت اجتماعی دلخواه.

امیدواریم روزی در کل کشورهای جهان و به ویژه «ایران»، شاهد چنین روزی باشیم که مبنای جنس افراد را صرفا در اندام تناسلی محدود نکنند و ترنسجندر ها بتوانند فارغ از عمل جراحی تغییرجنس، مدارک شناسایی خویش را به جنس دلخواه تغییر بدهند و اجبار جراحی و عقیم سازی برای تغییر مدارک شناسی لغو شود.

خوب، تا اینجا باهم مبحث، جنس، جنسیت، هویت جنسیتی، رفتارجنسیتی و شرایط ترنسجندرها در دیگر کشورها را با هم بررسی کردیم. هم اکنون به مبحث گرایش جنسی و انواع آن می پردازیم.

‼️مفهوم گرایش جنسی در قلب قرار گرفته است‼️

✅گرایش جنسی، تمایل و کشش عاطفی جنسی نیز نامیده می شود و توصیف کننده نوع و محل تمرکز تمایلات عشقی، جنسی، احساسی و تخیلی افراد است. انوع گرایش جنسی عبارتند از:

🔹دگرجنس‌گرایی: گرایش به جنس مخالف
🔸همجنس‌گرایی: گرایش به جنس موافق
🔹دوجنس‌گرایی : گرایش به هردو جنس زن و مرد
🔸بی‌جنس‌گرایی: نداشتن گرایش جنسی
🔹همه ‌جنس‌گرایی : گرایش به تمامی انسان ها فارغ از جنس و جنسیت دوگانه زن و مرد

⚠️سه گرایش اصلی و طبیعی در انسان شامل دگرجنسگرایی، همجنسگرایی و دوجنسگرایی می باشد.

🔶دگرجنس گرایی (Hetrosexual) هتروسکشوال
یکی از گرایش‌ جنسی است که در آن فرد به جنس مخالف خود تمایل جنسی دارد، یعنی مرد به زن و زن به مرد گرایش جنسی دارد. دگرجنس گرایی یکی از سه گرایش جنسی اصلی در انسان می‌باشد.

🔷همجنسگرایی (Homosexual) هموسکشوال
یکی از گرایش جنسی و احساسی است که در آن فرد به جنس موافق خود تمایل و کشش عاطفی دارد. به همجنسگرایان مرد Gay گی و به همجنسگرایان زن Lesbian لزبین گفته می شود. همجنسگرایی یکی از سه گرایش جنسی اصلی در انسان می‌باشد.

🔶دوجنسگرایی (Bisexual) بایسکشوال
یکی از گرایش‌های جنسی است که فرد در آن به هر دو جنس زن و مرد گرایش جنسی دارد. بدین صورت که فرد دوجنسگرا هم از نظر عاطفی و هم از نظر جنسی به هر دو جنس زن و مرد کشش دارد. این گرایش می‌تواند گرایشی فیزیکی و یا احساسی باشد. شدت گرایش به دو جنس لزوماً یکسان نیست. دوجنس گرایی یکی از سه گرایش جنسی اصلی در انسان می‌باشد.

🔷 همه جنسگرا (Pansexual) پنسکشوال
یکی از گرایش های جنسی است که فرد در آن به همه ی انسان ها فارغ از جنس، جنسیت و هویت جنسیتی، تمایل جنسی و کشش عاطفی دارد. همه‌جنس‌گرایان قائل به دوگانه جنس و جنسیت زن و مرد نیستند و به همه جنس‌ها گرایش جنسی و عاطفی دارند. یک همه‌جنس‌ گرا برایش تفاوتی ندارد که سمت مقابلش مرد، زن، بیناجنس، ترنسجندر، دوجنسی و یا هر چیز دیگر باشد.

🔶 بی جنسگرایی (Asexual) آسکشوال
یکی از گرایش‌های جنسی در انسان‌ها است که فرد دارای هیچ‌گونه تمایلات جنسی نمی‌باشد و با هیچ‌یک از دو جنس زن و مرد دارای روابط جنسی نیست. در حدود یک درصد از مردم جهان بی جنس گرا هستند. بی جنسگرایی با «دوری از سکس» و «تجرّد» که رفتارهایی ناشی از انتخاب افراد هستند فرق دارد. بی جنسگرایی انتخابی نیست و فرد انتخاب نمی‌کند که عمل جنسی نداشته باشد بلکه هیچ علاقه‌ای به انجام اعمال جنسی ندارد.

✅گرایش های جنسی در ترنسکشوال و ترنسجندرها‼️

🔴همه انواع ترنسجندر Transgender از جمله افراد ترنسکشوال Transsexual، می توانند گرایش جنسی؛ دگرجنس گرا (Hetrosexual) ، همجنسگرا (Homosexual) ، دوجنسگرا (Bisexual) ، بی جنسگرا (Asexual) یا همه جنسگرا (Pansexual) داشته باشند فارق از اینکه عمل تغییرجنس انجام داده یا نداده باشند.

⭕️مقوله هویت جنسیتی و گرایش جنسی، دو مبحث کاملا جدا و متفاوت از یکدیگر هستند. مفهوم گرایش جنسی در قلب قرار گرفته و مفهوم هویت جنسیتی در مغز قرار دارد.

همان طور که پیشتر شرح دادیم ترنسکشوال و ترنسجندر ها، از آشفتگی و ملال جنسیتی رنج می برند. هویت جنسیتی که در مغز قرار گرفته است و گرایش جنسی که در قلب قرار گرفته است دو مقوله کاملا متفاوت از هم هستند. یک فرد ترنسکشوال که از تضاد بین جنس، جنسیت، هویت و رفتارجنسیتی رنج می برد، می تواند گرایش جنسی دگرجنسگرا، همجنسگرا، دوجنسگرا، بی جنسگرا یا همه جنسگرا داشته باشد فارق از اینکه عمل تغییرجنس انجام داده یا نداده باشد.

مثلا یک ترنسکشوال مرد به زن که با جنس و اندام تناسلی مردانه بدنیا آمده است، اما در ذهن و مغز خود، جنسیت زنانه دارد و باورش این است که او یک زن است نه مرد. همین فرد فارق از اینکه عمل تغییرجنس انجام داده باشد یا نداده باشد، دارای گرایش جنسی است. مثلا می تواند همجنسگرا باشد، که در این حالت این فرد ترنسکشوال که خودش را زن میداند، در صورت همجنسگرا بودن، یک لزبین محسوب میشود حتی با وجود اینکه جراحی نکرده باشد و اندام تناسلی او مردانه باشد. چون همان طور که پیش تر هم گفتیم، اصل و مبنا جنسیت مغزی است نه جنس و اندام تناسلی. همین فرد ترنسکشوال بازهم فارق از اینکه جراحی کرده باشد یا نه، می تواند مثلا دارای گرایش جنسی دوجنسگرا باشد که در این صورت یک ترنس زن دوجنسگرا محسوب میشود.

متاسفانه در ایران به دلیل فیلترینگ و عدم دسترسی افراد به اطلاعات کامل و همه جانبه ایی که مقولات علمی جنس، جنسیت و گرایش جنسی را آموزش بدهند، مردم و به ویژه طیف‌های مختلف جامعه LGBTQ ال جی بی تی کیو، با اندک اطلاعات ناقص، محدود و بعضا غلط، هر روزه قربانی تنفر، خشونت، شکنجه، تعصب، تبعیض، طرد و قضاوت می شوند.

تامل برانگیز و فاجعه است که اعضای جامعه ی ال جی بی تی کیو، که خود در مقیاسی وسیع مورد ظلم، قضاوت، آزار و اذیت تبعیض و طرد توسط جامعه دگرجنسگرا قرار می گیرند، چگونه می توانند مشابه همین آزار و اذیت ها را در میان اعضای جامعه ال جی بی تی کیو نسبت به گروه یا دسته های مختلف بازتولید کنند ⁉️ ترنسکشوال ها، همجنسگرایان را منحرف می خوانند. همجسنگرایان، دوجنسگرایان را مورد توهین و طرد قرار می دهند و این قضاوت و طرد شدگی مثل یک چرخه تکرار تکرار و تکرار می شود.

من و شما به عنوان عضوی از جامعه ی ال جی بی تی کیو، که طعم تلخ، تنفر، تبعیض، خشونت، قضاوت و طرد را کشیده ایم چگونه می توانیم باز تولید همان رفتارها را نسبت به افرادی داشته باشیم که همانند ما جزء اقلیت به حاشیه رانده شده اند و همچون ما هیچ نقش و انتخابی در جنس، جنسیت و گرایش جنسی خود نداشته اند. این انصاف نیست‼️

به امید روزی که کرامت، حرمت و حقوق انسان ها فارق از جنس، جنسیت، هویت جنسیتی، گرایش جنسی، مذهب، نژاد و عقیده، مورد پذیریش و احترام قرار گیرد.

به امید روزی که همه ی ما به این سطح از اگاهی و بینش برسیم و برای تمامی انسان ها احترام قابل شویم.

به امید روزی که اعلامیه جهانی حقوق بشر در سراسر دنیا سرلوحه ای لازم الاجرا شود.

به امید روزی که هر یک از ما که خود عضوی از جامعه هستیم، با تلاش آگاهانه برای کسب دانش و بینش خود، تغییر را از درون خود آغاز کرده و موجبات تغییر در اجتماع و کشورها را فراهم سازیم.

به امید روزی که هیچکس به خاطر جنس، جنسیت، هویت جنسیتی، گرایش جنسی، مذهب، نژاد و عقیده خاص، قربانی توهین، شکنجه، تبعیض و قضاوت قرار نگیرد.

انسان ها آزاد آفریده شده اند و از نظر حیثیت و کرامت انسانی باهم برابرند، هیچ کس بر دیگری برتری ندارد. هیچ کس حق بیشتری نسبت به دیگری برای زندگی ندارد. ما انسان ها متفاوتیم و این تفاوت، برتری یا امیتاز ما بردیگری محسوب نمی شود. هر نفسی و انسانی محترم، با ارزش و منحصر به فرد است.

نویسنده: محمد بهامین آسمانی
🌐منبع: هلپ ترنس سنتر – شبکه اطلاع رسانی ترنسجندر و تغییرجنس
https://helptranscenter.org

Copyright © 2016 محمد بهامین آسمانی https://helptranscenter.org  هلپ ترنس سنتر – شبکه اطلاع رسانی ترنسجندر و تغییرجنس  All Rights Reserved